เมกะเทรนด์ คืออะไร แนวโน้มแห่งอนาคตที่มีทั้งประโยชน์และผลกระทบต่อชีวิต

เมกะเทรนด์ คืออะไร ?  New Mega Trends ประกอบด้วยอะไรบ้าง ?

        หากนำข้อมูลเชิงสถิตินำไปสร้างเป็นกราฟเส้น ก็จะสามารถมองเห็นแนวโน้มต่างๆ เพื่อจะใช้ในการทำนาย เทรนด์หรือแนวโน้มที่กำลังเกิดจะขึ้นในอนาคตได้ แล้วถ้าหากข้อมูลเชิงสถิติเหล่านั้น มันเกี่ยวข้องกับผู้คนระดับประเทศหรือแม้แต่ระดับโลก ก็จะได้แนวโน้มและสิ่งต่างๆที่กำลังเกิดขึ้น แล้วมีผลต่อชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนส่วนใหญ่บนโลก เราเรียกมันว่า เมกะเทรนด์ /กระแสโลกาภิวัตน์หรือโลกใบใหม่

         เมกะเทรนด์ หมายถึง สิ่งใหม่ๆหรือการเปลี่ยนแปลงใดๆที่เกิดขึ้นแล้ว มันสามารถกำหนดทิศทางหรือชี้นำอนาคตของผู้คนบนโลกมนุษย์ ซึ่งเป็นกระแสของคนส่วนใหญ่นิยมและทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงด้านต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเศษรฐกิจ สังคม ชีวิตความเป็นอยู่ วัฒนธรรม และถ้าหากผู้ใดไม่ปรับเปลี่ยนตนเองให้สอดคล้องตามกระแส ก็จะกลายเป็นคนตกยุค ตกเทรนด์

ผลกระทบของเมกะเทรนด์ 

          เมกะเทรนด์เป็นระบบกลไกลที่เกิดขึ้นแล้ว จะส่งผลกระทบต่อชีวิตความเป็นอยู่ การดำเนินธุรกิจ สังคม เศรษฐกิจ วัฒนธรรมและการใช้ชีวิตของผู้คนบนโลกใบนี้ ซึ่งในอนาคตสิ่งต่างๆจะถูกสร้างขึ้นมา เพื่ออำนวยความสะดวกสบายให้กับผู้คนได้มากยิ่งขึ้น เมื่อความเจริญก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีได้ถูกพัฒนาขึ้นได้อย่างรวดเร็วแบบก้าวกระโดด ทั้งในด้านการผลิตและการให้บริการมีประสิทธิภาพและคุณภาพมากขึ้น ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ ก็เพื่อการตอบสนองต่อความต้องการและการสร้างความพึงพอใจ ให้กับความคาดหวังของผู้บริโภคที่มีเพิ่มสูงขึ้นนั้นเอง

         ความคาดหวังของผู้คนในอนาคตต่อไปจากนี้ จะมีเป็นอัตลักษณ์สูง ต้องการสินค้าที่มีเสรีภาพหรือเป็นสินค้าที่บ่งบอกถึงความตัวตนมากยิ่งขึ้น ผู้บริโภคตื่นตัวมากขึ้น ชอบความรวดเร็ว แต่ก็เบื่อง่ายหน่ายเร็วเช่นกัน (รักง่ายแต่หน่ายเร็ว)  เพราะฉนั้นการแข่งขันทางธุรกิจก็จะมีความรุนแรงสูงขึ้น

        การแข่งขันทางธุรกิจต้องอาศัยนวัตกรรมและสิ่งประดิษฐ์ใหม่ๆ เพื่อแทนที่การใช้แรงงานจากคน วัฒนธรรมจะเปลี่ยนไปจากยุคดั้งเดิมที่มีความยืดหยุ่นน้อย และมีการประยุกต์ใช้ความก้าวเจริญหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เข้าไปแทนที่ความเชื่อแบบเดิมๆ

       จากความเจริญก้าวหน้าเทคโนโลยีด้านไอที  ทำให้ผู้ผลิตมีข้อมูลเชิงสถิติเพื่อนำไปใช้ในการวิจัยและวิเคราะห์ความรู้สึกเชิงลึกของความต้องการผู้บริโภคได้แม่นยำมากขึ้น ดังนั้นการตอบสนองผู้บริโภคที่มีความหลากหลายด้านความต้องการ จึงทำได้ดียิ่งขึ้น และนอกจากนี้ยังทำให้เกิดธุรกิจใหม่ๆมากมาย

        ตรงกันข้ามธุรกิจแบบเดิมๆ ก็จะได้รับผลกระทบและไม่สามารถแข่งขันได้ ธุรกิจที่กำลังทำอยู่จึงสิ้นสุดลงเช่น การพัฒนาฐานข้อมูลแบบอนาล็อกเป็นระบบดิจิตอล ซึ่งสามารถสื่อสารและการส่งข้อมูลในปริมาณมากๆ ได้ในเวลาเพียงแค่เสี่ยววินาที จึงส่งผลกระทบต่อธุรกิจบางอย่างให้ล่มสลายไปเช่น  หนังสือนิตยสาร หนังสือที่เป็นรูปเล่ม หนังสือพิมพ์ วารสารต่างๆ จะเริ่มปิดตัว เพราะผู้บริโภคหันไปค้นคว้าหาข้อมูล ดูหนังสือ ชมบันเทิงทางอินเตอร์เน็ตมากยิ่งขึ้น

การเตรียมพร้อมกับ เมกะเทรนด์

           เมื่อโลกใบนี้มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การเตรียมตัวถือได้ว่าจำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อให้เกิดความสอดคล้องกับวิถีการดำรงชีพ  คนที่รู้และสามารถทำนายอนาคตได้ย่อมได้เปรียบผู้อื่น เพราะจะมีโอกาสตักตวงผลประโยชน์ในอนาคตได้มากกว่าคนอื่น ส่วนคนที่ล้าหลังก็จะกลายเป็นคนที่เสียผลประโยชน์

            ดังนั้นการปรับปรุงตนเองและพัฒนาตัวเอง ให้ก้าวทันเทคโนโลยีจึงถือได้ว่า เป็นเรื่องที่ควรใส่ใจ ต้องศึกษาค้นคว้าและเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง เพราะมันคือโอกาสที่จะทำให้ตนเองสามารถดำรงชีวิต ได้อย่างมีความสุข  รู้ทันโลกและก้าวทันสถานการณ์ แล้วคอยเก็บเกี่ยวผลประโยชน์ที่ได้จากเมกะเทรนด์

             ต่อไปจากนี้เราจะไปทำความรู้จักกับ เมกะเทรนด์ เพื่อจะได้เป็นข้อมูลพื้นฐานนำไปใช้ประโยชน์ด้านต่างๆเช่น ใช้เป็นเข็มทิศการดำเนินชีวิต กำหนดแผนกลยุทธ์ทางธุรกิจ การมองหาโอกาสใหม่ๆเพื่อสร้างธุรกิจของตนเอง หรือหากเป็นพนักงานประจำทั่วไป ก็จะได้เตรียมความพร้อมและสามารถประเมินได้ว่าบริษัทหรือองค์ที่ตนเองกำลังทำงานอยู่นั้น มีความมั่นคงมากน้อยเพียงใด

  เมกะเทรนด์  New Mega Trends แนวโน้มแห่งโลกอนาคตมีดังต่อไปนี้

  1. Bricks and Clicks ปัจจุบันเมื่ออินเตอร์เน็ต ได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตผู้คน การติดต่อสื่อสาร การแลกเปลี่ยนข่าวสาร การเข้าถึงข้อมูลทำได้ง่ายและสะดวกรวดเร็วมากยิ่งขึ้น ข้อมูลความรู้สามารถค้นหาได้เพียงแค่เสี้ยววินาที เพียงแค่เข้าไปอยู่ในโลกอินเตอร์เน็ต เราก็จะสามารถ คลิก Clicks เข้าไปดูข้อมูลในทุกฐานข้อมูลหรือ Bricks ได้อย่างรวดเร็ว โดยไม่จำกัดเรื่องพื้นที่อีกต่อไป เพราะข้อมูลจากทั่วทุกมุมโลกถูกเชื่อมไว้ด้วยกัน

        ดังนั้นประโยชน์ Bricks and Clicks จะเกิดตลาดยุคใหม่ สำหรับการค้าและการแลกเปลี่ยนซื้อ-ขาย สามารถทำได้บนโลกอิเตอร์เน็ต ซึ่งปัจจุบันการทำธุรกิจขายสินค้าออนไลน์มีจำนวนเพิ่มขึ้นทุกวันเช่น การสร้างแอพพลิเคชั่น Line, Face Book เพื่อเพิ่มช่องทางการขายที่สะดวกรวดเร็วมากยิ่งขึ้น

  2. Urbanisation “ใช้เมืองเป็นลูกค้า” การสร้างเมืองให้ดูมีเสน่ห์ มีความศิวิไลซ์และมีอารยธรรม เป็นเมืองที่มีความเจริญรุ่งเรืองประกอบไปด้วยความพร้อมด้านโครงสร้างพื้นฐาน การคมนาคม การติดต่อสื่อสาร มีความปลอดภัยและมีความสะดวกสบายในการดำเนินชีวิตประจำวัน ใช้ความเป็นเมืองดึงดูดลูกค้าให้เข้ามาอยู่อาศัย แล้วอาศัยรายได้จากลูกค้า ซึ่งเป็นคนเมืองไปพัฒนาความเป็นเมืองมายิ่งขึ้นเช่น ประเทศสิงคโปร์เป็นต้น

   3. Smart is the New Green การสร้างเมืองให้ดูดีและทำให้น่าอยู่ เป็นการสร้างเมืองให้เมืองกลมกลืนเข้ากับสิ่งแวดล้อม อาศัยพลังงานแห่งธรรมชาติโดยใช้พลังงานสีเขียวเช่น สร้างพลังงานไฟฟ้าจากโชล่าร์เชล นอกจากนี้ต้องเป็นเมื่องที่มีความปลอดภัย  สามารถดึงดูดความสนใจของผู้คนให้เข้ามาอาศัย ด้วยการสร้างความพึงพอใจให้กับผู้อยู่อาศัย โดยมีโครงสร้างพื้นฐานต่างๆที่สะดวกสบาย มีการบูรณาการเชื่อมต่อระบบสาธารณะต่างๆ เข้าหากันโดยอาศัย ระบบเช็นเชอร์, WIFI, RFID สมาร์ทการ์ดได้อย่างลงตัว  มีการเชื่อมโยงระบบการขนส่ง ระบบการรักษาพยาบาล เป็นต้น

    4. สังคมผู้สูงอายุ ผู้สูงอายุในโลกมีแน้วโน้มเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน เนื่องจากความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีการผลิต มีอาหารที่เพียงพอ ผู้คนอดอยากลดน้อยลง คนขาดสารอาหารลดน้อยลง ยุคแห่งอนาคตจะมีอาหารเสริมต่างๆมากมายและกำลังได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้นบวกกับความก้าวหน้าทางการแพทย์ ยารักษาโรค เครื่องมือทางการแพทย์ที่ทันสมัย คนตายจากโรคอันเกิดขึ้นจากเชื้อโรคต่างๆจะหมดไป คนจึงมีอายุยืนยาวขึ้น และในสังคมปัจจุบันคนมีความรู้มากขึ้น จึงมีการวางแผนและควบคุมการเกิด จึงทำให้มีผู้สูงอายุเพิ่มขึ้น

         ดังนั้นผู้สูงอายุจึงมีความต้องการ การบริการเพื่อดูแลด้านสุขภาพ จะทำให้ธุรกิจด้านการดูแลผู้สูงอายุมีอัตราการเติบโตสูงขึ้น การพัฒนาเทคโนโลยีสำหรับการตอบสนองความต้องการของผู้สูงอายุ จะมีความเจริญก้าวหน้ามากยิ่งขึ้นเช่น หุ่นยนต์ช่วยเหลือคนป่วย หุ่นยนต์ดูแลผู้สูงอายุ หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด

      5. การเชื่อมโยงทุกสิ่งเข้าหากัน มีการใช้โครงข่ายอินเตอร์เน็ตความเร็วสูง สำหรับการเชื่อมโยงธุรกิจกับโครงสร้างพื้นฐานและการให้บริการของภาครัฐ ด้วยระบบดิจิตอล E-Governance โดยภาครัฐพยายามที่จะนำระบบอิเล็กทรอนิคมาประยุกต์ใช้ กับโครงสร้างพื้นฐานต่างๆ เช่นการจ่ายภาษี E-Tag เพื่อลดต้นทุนการบริหารงานภาครัฐ ให้น้อยลง เพื่อยกระดับการให้บริการ แต่สามารถให้บริการประชาชนได้มากขึ้น

       6. เศรษฐกิจดิจิตอล เทคโนโลยีสมาร์ทโฟน ที่สามารถสร้างสรรค์ทุกสิ่ง ง่ายสะดวกและรวดเร็ว เพราะสมาร์ทโฟนกลายเป็นปัจจัยสำคัญพื้นฐานหนึ่ง นับได้ว่าสมาร์ทโฟนได้กลายเป็นปัจจัยที่ 5 ของคนยุคปัจบัน ซึ่งในอนาคตต่อจากนี้ คนทุกคนต้องมีสมาร์ทโฟนในการทำธุรกรรมทางการเงิน การให้บริการภาครัฐในรูปแบบดิจิตอล ปัจจุบันทำให้เอกชนเริ่มตื่นตัวในการให้บริการต่างๆ บนมือถือ ผ่านแอพพลิเคชั่นต่างๆเช่น ธนาคารบนมือถือ Mobile Commerce และภาครัฐเองบางหน่วยงานก็มีแอพพลิเคชั่นบนมือถือด้วยเช่นกัน

     7. เกิดธุรกิจแบบใหม่ เมื่อพฤติกรรมผู้บริโภคเปลี่ยนแปลง การเข้าถึงผู้บริโภคย่อมต้องเปลี่ยนแปลง  เพื่อตอบสนองต่อความต้องการของผู้บริโภค การให้บริการต้องเน้นความสะดวกสบายและรวดเร็ว ปัจจุบันห้างร้านหันมาให้บริการสั่งของในร้านค้าบนเว็บไซด์อินเตอร์เน็ต แล้วจัดส่งสินค้าหรือบริการถึงบ้าน ธุรกิจที่ตอบสนองความต้องการที่มีเอกลักษณ์เฉพาะบุคคลมีสูงขึ้นเช่น การให้ลูกค้าสามารถออกแบบสินค้าได้ด้วยตนเอง ซึ่งเกิดขึ้นแล้วกับรถหรูๆในต่างประเทศ

    8. การเป็นฮับทางเศรษฐกิจ ในแต่ละประเทศพยายามเสนอจุดเด่น นำเสนอความได้เปรียบด้านทรัพยากรณ์ที่ตนเองมีอยู่  เพื่อดึงดูดลูกค้า ผู้สนใจจากผู้คนทั่วทุกมุมของโลกมาใช้บริการ  ธุรกิจจะสามารถสร้างมูลค่าเพิ่มได้ จากการเพิ่มจำนวนผู้ใช้บริการที่ขยายตัวมากยิ่งขึ้น เมื่อความต้องการลูกค้าภายในประเทศคงตัวแล้ว

        ความเจริญก้าวหน้าทางเศรษฐกิจจะเติบโตแบบก้าวกระโดด ด้วยวิธีการหาจำนวนลูกค้าจากต่างประเทศ โดยดึงความสนใจจากคนต่างประเทศที่มีกำลังซื้อ ให้มาจับจ่ายซื้อสินค้าหรือมาใช้บริการต่างๆ ก็จะทำให้เศรษฐกิจภายในประเทศได้รับประโยชน์ไปด้วย

   9. ธุรกิจด้านดูแลสุขภาพ เมื่อความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีมีมากขึ้น จะมีการแข่งขันที่ดุเดือดและรุนแรงยิ่งขึ้น ผลกระทบที่ตามมาคือความเครียดที่เพิ่มมากขึ้น ปัญหาที่ตามมาคือสุขภาพของผู้คนไม่แข็งแรง ภูมิต้านทานต่ำ เป็นโรคได้ง่าย และเมื่อเทคโนโลยีการผลิตอาหาร การปลูกพืช เลี้ยงสัตว์ การแปรรูปอาหาร มีความเจริญก้าวหน้า แต่ก็มีการปรุงแต่งมากยิ่งขึ้น มีการใส่สารเคมีและการตกแต่งพันธุกรรม ทำให้สารเคมีบางอย่างตกค้างในอาหาร หรืออาจทำให้ผู้บริโภคได้รับสารอาหารบางอย่างมากจนเิกนไป จึงส่งผลทำให้มนุษย์ได้รับสารอาหารที่ไม่สมดุล  โรคเสื่อมต่างๆเกิดขึ้นกับผู้คนรวดเร็วขึ้น ดังนั้นธุรกิจด้านสุขภาพจึงเข้ามามีบทบาทเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค

     10. เทคโนโลยีอนาคตด้านการขนส่งหรือการเคลื่อนที่ การเคลื่อนที่เชิงบูรณาการมีมากขึ้นเช่น การนำสมาร์ทโฟนมาเชื่อมต่อกับรถยนต์ การใช้สัญญาณ WIFI กับนวัตกรรมใหม่ๆเช่น การเชื่อมต่อการสื่อสารระหว่างคนกับรถและรถตนเองกับรถยนต์ของคนอื่นได้  การจอดรถโดยไม่ใช่คนบังคับ รถไฟฟ้าความเร็วสูงโดยใช้หลักการของสนามแม่เหล็กไฟฟ้า ที่มีแรงยกตัวและแรงผลักให้สามารถขับเคลื่อนไปข้างหน้าได้อย่างรวดเร็ว รถยนต์ไร้คนขับ  Smart Car ที่มุ่งการออกแบบให้เหมาะสมกับคนที่อยู่ในสังคมเมือง ให้ปล่อยมลพิษได้น้อยลงและประหยัดพลังงาน โดยใช้พลังงานไฟฟ้าในการขับเคลื่อนเป็นหลัก

เราจะได้ประโยชน์อะไรจากเมกะเทรนด์

      ชีวิตเราจะมีความสะดวกสบายมากยิ่งขึ้น สามารถไปไหนมาไหนได้ง่ายมากยิ่งขึ้น สามารถสั่งซื้อของโดยไม่ต้องเดินทาง จ่ายค่าบริการต่างๆโดยไม่จำเป็นต้องพกเงินสดอีกต่อไปและการซื้อ-จ่าย จะแสนสะดวกง่ายเพียงแค่คลิก โลกอนาคตที่เชื่อมโยงความทันสมัย นวัฒตกรรม ความเจริญก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และหากเราสามารถรู้ทันโลกและนำโอกาสแห่งอนาคตที่เรียกว่า เมกะเทรนด์ เหล่านี้ไปสร้างธุรกิจ เพื่อตอบสนองผู้บริโภคได้ เราอาจจะกลายเศรษฐีได้เพียงแค่ช่วงเวลาข้ามคืนก็เป็นไปได้ มองหาโอกาสแห่งอนาคตกันเถอะ

บทความที่น่าสนใจ 10 ปีข้างหน้า 5เทรนด์ธุรกิจ ดิจิตอล เครือข่าย อินเตอร์เน็ต ทำงานที่บ้าน สุขภาพจะเติบโต

หมายเหตุ: ขอขอบคุณข้อมูลดีๆ จาก Visionary Innovation Research Groupc และภาพจากเว็บไซต์